De ideale ouder bestaat niet. En de ideale omstandigheden komen ook niet vaak voor. Hoeveel we ook van onze kinderen houden, hoe hard we ook ons best doen, we maken allemaal fouten, schieten te kort, of doen onze kinderen zelfs pijn. Waar gehakt wordt vallen spaanders, zegt men wel. En dat is ook zo. Is dat dan een excuus? Nee, zeker niet. Het belangrijkste wat we als ouder kunnen doen voor ons kind is niet proberen perfect te zijn. Het belangrijkste wat we voor hen kunnen doen is proberen te herstellen waar het mis is gegaan. Daar leren ze het meeste van.
Oke, mijn reguliere werkweek: lange dagen met veel en vaak emotioneel geladen gesprekken. Het is mijn werk om naar mensen te luisteren, ze een stapje verder te helpen met elkaar, de verbindingen helpen herstellen. Prachtig werk, maar regelmatig ook zwaar. Het is niet zelden zo dat wanneer ik thuiskom ik me emotioneel een beetje leeg voel, en de manier waarop ik daar het liefst mee omga is mezelf even terugtrekken, wat ontspanning zoeken, een stukje hardlopen; kortom: opladen door even alleen te zijn. Niet te hoeven praten, luisteren. Even niets. Maar dat kan niet zomaar, want er zijn nog 5 andere personen in huis die ook behoeftes hebben: even klagen over de zware werkdag en dat ze nergens aan toe is gekomen (mijn vrouw), vertellen hoe zijn toets was gegaan (mijn jongste zoon), er moet nog handbal-kleding besteld, kun jij dat even doen (mijn dochter), een grappig tiktok-filmpje laten zien (oudste zoon), etc. Denk je dat ik daar altijd op zit te wachten? Reken maar dat ik dan wel eens kort door de bocht kan komen, of de interesse niet kan opbrengen. En dat zijn nog maar gewone dagelijkse kleinigheidjes. Ik herinner me ook teveel momenten dat ik echt even mijn geduld verloor, uit mijn slof schoot, iets kwetsends heb gezegd. Als je niet oppast kunnen zulke dingen een patroon worden, en ook al heb je dat niet zo bedoeld, kan je kind een gevoel gaan ontwikkelen van `ik ben niet belangrijk’, `mijn gevoel doet er niet toe’, `ik ben te moeilijk’, of iets van die strekking.
Hoe vaak nemen we als ouder de moeite om echt ergens op terug te komen? En niet op een manier van: ik had niet zo boos moeten reageren, maar als jij de volgende keer niet zo dwingend zou doen dan hoeft zoiets ook niet te gebeuren. Of iets van die strekking. Nee, oprecht: het spijt me dat ik zo heb gereageerd, ik was moe en wordt dan prikkelbaar en ik heb echt kwetsende dingen tegen je gezegd, dat was niet eerlijk. Het spijt me. Ik zal mijn best doen om de volgende keer meer geduld te hebben, want ik vind het belangrijk wat jou bezighoudt en ik wil daar tijd voor maken. Ik denk dat dat het belangrijkste is wat we als ouders voor ons kind kunnen doen: eerlijke oprechte excuses maken, en de verbinding herstellen. Dan hoeft het kind zich niet schuldig te voelen over iets waar hij/zij niets aan kan doen, niet verantwoordelijk voor is. Wij zijn als ouders verantwoordelijk voor onze reacties, onze emotionele uitbarstingen, niet zij.
Als we dit kunnen opbrengen als ouders, dan geven we hen het beste voorbeeld wat ze kunnen krijgen. Ja, waar gehakt wordt vallen spaanders, maar we rapen de spaanders wel op, en steken er een kampvuurtje mee aan, waar we ons samen aan warmen. Dat is het belangrijkste wat we als ouders kunnen doen…