A lovestory: 2 werelden komen samen

Als ik met een stel start met de EFT-relatietherapie begin ik altijd met het in kaartbrengen van de `hechtingsgeschiedenissen’ aan de hand van een genogram. Binnen EFT gaat het altijd over hechtingsbehoeften (ben je er voor mij als ik het nodig heb, ben ik geliefd, ben ik belangrijk voor je, mag ik er zijn, zie je mij?). En voor mij als therapeut is het dan belangrijk om te weten wat de geschiedenis is, hoe het was in je gezin van herkomst, wat de familiecultuur is. Naar wie ging je bijvoorbeeld toe als kind wanneer je pijn of verdriet had, en hoe werd daar dan op gereageerd? Of was er eigenlijk niemand en loste je het zelf wel op? Vaak merk ik in die 10 a 15 minuten dat ik dat met een stel in kaart breng dat al belangrijke thema’s naar voren komen, en de bijbehorende emoties zijn al even voelbaar in de kamer.

Wanneer twee personen een liefdesrelatie krijgen, komen niet alleen twee individuen samen, maar twee families, twee verhalen, twee geschiedenissen. De ingesleten en vaak destructieve patronen die na verloop van tijd binnen iedere relatie ontstaan zijn geworteld in dit verleden. Maar ook de helende patronen, het vermogen tot kwetsbaarheid, geborgenheid kunnen bieden, zijn al in die geschiedenissen verborgen. De rigiditeit van de patronen, wanneer die al enige tijd hebben kunnen groeien tussen partners kan soms moedeloos maken. Komen we hier ooit nog vanaf? En je realiseren dat die patronen ook nog eens geworteld zijn in beide geschiedenissen maakt het nog confronterender. Hoe doorbreek je bijvoorbeeld je terugtrekkende patroon wanneer je partner in zijn/haar aanklampende gedrag je zo aan een van je eigen ouders doet denken? Hoe bezweer je de angst die het teruggetrokken gedrag van je partner bij je oproept, wanneer die angst al zo lang deel van je leven is, je die al voelde toen je heel klein was en niet zeker kon zijn dat de ander er voor je zou (blijven) zijn, of je al zoveel verlating hebt meegemaakt?
Ik begrijp het wanneer stellen zich wanhopig kunnen voelen, ten prooi aan de hardnekkigheid van deze patronen. Voor mij als therapeut is het belangrijk om daar niet van terug te schrikken, de pijn en vertwijfeling mogen er zijn, en ik zwak ze niet af, probeer het niet zo snel mogelijk op te lossen. Tegelijk is het wel belangrijk dat ik hoop heb voor het stel. Want als zij zelf die hoop nog niet (durven) voelen, laat mij dan op zijn minst wel hoopvol zijn. Meestal is dat voor mij niet moeilijk. Ik ken de patronen door en door, uit mijn eigen leven, en uit mijn werk als relatietherapeut. Ik ken dit landschap, ken alle vlakuilen, ken de weg uit het moeras. En ook al is het in het begin vaak nog niet zo zichtbaar, ik weet uit ervaring, dat de helende patronen al aanwezig zijn. Ze zijn misschien ondergesneeuwd, overwoekerd, tot no-go verklaard, maar ze zijn er. En als ik in staat ben als therapeut om het stel voldoende veiligheid te bieden, hen te helpen om de destructieve patronen tot bedaren te krijgen, en hen te helpen hun kwetsbare hechtingsbehoeften naar elkaar te uiten en te beantwoorden, dan kan de hoop weer groeien. Dat is waar EFT relatietherapie over gaat, en waarom ik het zo mooi vind.

Het kan zo zwaar voelen, die twee soms ingewikkelde geschiedenissen, vol pijn, teleurstelling, eenzaamheid, angst, wanhoop. De pittige opgave waar je als stel voor gesteld bent, om binnen je relatie een oplossing hiervoor te vinden. Tegelijk is het ook iets moois, een kans. Patronen zijn vaak intergenerationeel, en waar het een stel lukt om de destructieve patronen binnen de relatie op te lossen en de bronnen van heling aan te boren, dan vind het herstel niet alleen plaats tussen die twee personen, maar komt er heling binnen de generaties. Wellicht leer je ook om je anders te verhouden tot die erfenis die je meekreeg, en dat kan bevrijdend werken, niet alleen voor jezelf. En de eventuele kinderen van het stel zullen de helende effecten van het werk dat zij verricht hebben (soms ongemerkt) iedere dag ervaren. Een veilige en warme liefdesrelatie, waarbij ruimte is voor kwetsbaarheid en elkaars hechtingsbehoeften vervuld worden is van onschatbare waarde.